می‌توانید از مراحل زیر برای تقویت هوش هیجانی استفاده کنید:
خودآگاه‌تر شوید
آگاهی از احساسات و پاسخ‌های هیجانی و احساسی خود به اطرافیان، می‌تواند هوش هیجانی شما را تا حد زیادی بهبود ببخشد. دانستن اینکه چه زمانی احساس اضطراب یا عصبانیت می‌کنید، می‌تواند به شما کمک کند تا این احساسات را به‌گونه‌ای پردازش کرده و با آنها ارتباط برقرار کنید که نتایج سالمی را به همراه داشته باشد. برای افزایش آگاهی خود، هر زمانی که به‌شدت دچار هیجان و احساس شدید، آن را ردیابی کرده و در مورد آنچه باعث این احساس شما شده است، یادداشت‌برداری کنید.
احساس دیگران را به رسمیت بشناسید
هوش هیجانی ممکن است با خود بازتابی شروع شود، اما این نیز مهم است که دیگران چگونه و چقدر رفتار و ارتباطات شما را درک می‌کنند. دانستن اینکه چگونه پیام خود را بر اساس نحوه دریافت و درک خود تنظیم کنید، بخش مهمی از هوش بالای هیجانی است. اگر مطمئن نیستید، همیشه می‌توانید از دیگران بپرسید که چه احساسی دارند تا نشان دهید که واکنش‌های آنها را در اولویت قرار می‌دهید.
گوش‌دادن فعال را تمرین کنید
همان‌طور که در قسمت «هوش هیجانی چیست؟» اشاره کردیم، هوش هیجانی بر روی روابط ما با دیگران نیز تاثیر می‌گذارد. مردم از طریق ارتباط کلامی و غیرکلامی با هم ارتباط برقرار می‌کنند، بنابراین مهم است که به واکنش‌های مثبت و منفی بالقوه گوش داده و مراقب آنها باشید. علاوه بر این، وقت‌گذاشتن برای گوش‌دادن به دیگران، نشان‌دهنده میزان احترامی است که برایشان قائل هستیم و می‌تواند پایه و اساس روابط سالم را تشکیل دهد. برای اینکه نشان دهید فعالانه گوش می‌دهید، سعی کنید سوالاتی بپرسید، سر تکان دهید یا نکات مهم را تکرار کنید تا نشان دهید که آنها را درک کرده‌اید.
به‌صورت شفاف ارتباط برقرار کنید
مهارت‌های ارتباطی قوی برای هوش هیجانی ضروری است. دانستن اینکه چه بگویید یا بنویسید و چه زمانی اطلاعات را ارائه دهید، برای ایجاد روابط قوی بسیار مهم است. مثلا، به‌عنوان یک مدیر در محیط کاری، برقراری ارتباط بر اساس انتظارات و اهدافی که دارید، ضروری است تا همه را در یک سطح نگه داشته و به یک چشم ببینید. سعی کنید تاحدامکان با کارمندان ارتباط برقرار کرده و کانال‌های متعددی برای دیگران ایجاد کنید تا احساسات خود را با شما در میان بگذارند.
مثبت بمانید
همان‌طور که در قسمت «هوش هیجانی چیست؟» اشاره کردیم، هوش هیجانی بر کاهش استرس و مثبت ماندن افراد نیز تاثیر می‌گذارد. افراد با هوش هیجانی بالا، قدرت یک کلمه مثبت، یک ایمیل تشویق‌کننده و یک حرکت مهربانانه را درک می‌کنند. هنگامی که خود بتوانید در یک موقعیت استرس‌زا نیز مثبت بمانید، می‌توانید به اطرافیانتان هم کمک کنید آرام بمانند. همچنین، این نگرش می‌تواند افراد را به حل مسئله و کار گروهی بیشتر، تشویق کند.
با این که احساسات منفی می‌توانند طبیعی باشند، اما شما می‌توانید استراتژی‌هایی را برای به‌حداقل‌رساندن اثرات آنها در نظر بگیرید و به دنبال راه‌حل باشید.
همدلی کنید
درنظرگرفتن اینکه دیگران ممکن است چه احساسی داشته باشند، یک کیفیت مهم هوش هیجانی است. این بدان معنی است که می‌توانید با هیجانات و حس‌هایی که امکان دارد خودتان احساس نکنید، همدلی نمایید و به‌گونه‌ای پاسخ دهید که برای دیگران محترمانه و آرامش‌بخش باشد. سعی کنید خود را در موقعیت دیگران تصور کنید تا بتوانید در نظر بگیرید که اگر در موقعیتشان باشید، چه احساسی خواهید داشت.
روشن‌فکر باشید
همان‌طور که در قسمت «هوش هیجانی چیست؟» اشاره کردیم، هوش هیجانی تاثیرات بسیاری بر فرد می‌گذارد. افراد با هوش هیجانی بالا، اغلب به‌راحتی می‌توانند به افراد نزدیک شوند. چرا که شنوندگان خوبی هستند و می‌توانند دیدگاه‌های دیگر را در نظر بگیرند و درک کنند. آنها همچنین آغوش خود را برای یادگیری چیزهای جدید و پذیرش ایده‌های جدید باز می‌کنند. حتی اگر در مورد یک ایده یا مفهوم جدید مطمئن نیستید، سعی کنید در نظر داشته باشید که اجرای آن در کارهای روزانه چگونه ممکن است به نظر برسد.
به بازخورد گوش دهید
این موضوع اهمیت دارد که بتوانید شنونده بازخوردهای مختلف باشید؛ چه بازخوردی مثبت درباره ارائه اخیرتان باشد، چه توصیه‌های مهم‌تری در مورد این موضوع که چگونه باید وظایف خود را به طور مؤثرتری انجام دهید. شنونده بازخورد بودن به این معنی است که می‌توانید مسئولیت اعمال خود را بپذیرید و مایل به بهبود نحوه ارتباط خود با دیگران هستید. درحالی‌که دریافت برخی بازخوردها ممکن است چالش‌برانگیز باشد، می‌توانید سعی کنید به این بازخوردها به‌عنوان فرصتی برای یادگیری و رشد حرفه‌ای نگاه کنید.
در زمان بحران و فشار، آرام بمانید
همان‌طور که در قسمت «هوش هیجانی چیست؟» اشاره کردیم، هوش هیجانی، نقش موثری در مدیریت استرس و غلبه بر چالش‌ها دارد. مهم است که بتوانید با نگرش آرام و مثبت به موقعیت‌های استرس‌زا نزدیک شوید. تنش‌ها می‌توانند به‌راحتی تشدید شوند، به‌خصوص زمانی که افراد باید کار یا پروژه دانشگاهی خود را تا مهلت مقرر تحویل دهند؛ بنابراین ثابت‌قدم ماندن و تمرکز بر یافتن راه‌حل می‌تواند به همه افراد کمک کند تا به اهداف خود برسند. سعی کنید استراتژی‌هایی مانند نفس عمیق کشیدن یا درخواست کمک در شرایط استرس‌زا را تمرین کنید تا به شما کمک کند بتوانید آرام و متفکر بمانید.